Türkiye’den Avrupa ülkelerine ihraç edilen ürünlerin analiz edildiÄŸi Bulgaristan’daki laboratuvarla ilgili iç sorunlar nedeniyle Türk TIR’ları yine Kapıkule Sınır Kapısı’nda bekletilmeye baÅŸlandı. AÄŸustostan beri sık sık tekrarlayan sorunun kangrene dönüştüğünü belirten ihracatçılar, en çok da çürüme riski nedeniyle meyve ve sebze sektörünü etkilediÄŸini söyledi.
Türkiye’nin Avrupa ülkelerine ihracatındaki en önemli geçiÅŸ noktası olan Kapıkule Sınır Kapısı’ndaki analiz laboratuvarla Bulgaristan hükümeti arasındaki sorunlardan dolayı yaÅŸanan iÅŸletme krizi yüzünden nisandan bu yana ciddi sıkıntı yaÅŸanıyor. Yaklaşık 10 gündür yine sınır kapısındaki laboratuvarda analiz iÅŸlemlerinin durmasıyla Türk TIR’ları, hem Türkiye hem de Bulgaristan tarafında uzun kuyruklar oluÅŸturdu. Ãœrün analizleri için en az 3-4 gün TIR’ların sınırlarda bekletilmesi nedeniyle meydana gelen yaÅŸ meyve ve sebze kaybı, ihracatçı firmaların Avrupa’daki kurumsal müşterilerine karşı tazminat ödemelerine yol açıyor.
TIR PARKLARI DOLDU
Antalya Ticaret ve Sanayi Odası (ATSO) Başkanı Ali Bahar ve Batı Akdeniz İhracatçılar Birliği (BAİB) Başkanı Ümit Mirza Çavuşoğlu, uzun süredir yaşanan laboratuvar krizinin kökten çözümü için iki ülke yetkililerine çağrıda bulundu.
Bulgaristan sınırındaki ihracatçıların çilesinin devam ettiÄŸini belirten ATSO BaÅŸkanı Bahar, “Hele ki ürün bölgemizde üretilen yaÅŸ meyve sebze olunca çürüyenine mi yanalım, emeÄŸe mi yoksa kaybedilen kaynağımıza mı? Kurumlarla konuyu çalışmaya ve mücadele etmeye hemen baÅŸlayacağız. Sorun uzun süredir devam ediyor. Antalya ihracatı zor ÅŸartlara raÄŸmen yüzde 10’luk bir artışı yakalamış görünüyor fakat buna raÄŸmen yaÅŸ meyve sebze ihracatında da büyük tıkanma yaÅŸandığını görüyoruz. Burada bize gelen en önemli ÅŸikayetlerden biri TIR’larımızın Bulgaristan kapısında bekletilmesidir” diye konuÅŸtu.
KALICI ÇÖZÜM BEKLENTİSİ
Bulgaristan’da ürün denetim ve analizlerinde kasıtlı bekletmeler yaÅŸandığını belirten Bahar,
“Antalya’dan yaÅŸ meyve sebze ihracatında yıllardır bu sıkıntı dönem dönem yaÅŸanıyor. Bu sıkıntılar arttığında hükümetler devreye giriyor, sorun bir süreliÄŸine aşılıyor ancak sonra tekrar baÅŸlıyor. Bu meseleyi artık burada sadece konuÅŸmakla kalmamalıyız, kökten ve kalıcı bir çözüm için gayret sarf edeceÄŸiz. Pazartesiden itibaren bu sorunu, ilgili bakanlıklarımıza aktaracağız. Zira özellikle ÅŸehrimizde üretilmesi nedeniyle yaÅŸ meyve sebzede emeÄŸimiz ve ürünümüzün ve kaynaklarımızın heba olduÄŸunu görüyoruz ve buna izin vermeyeceÄŸiz. TIR’ların 3- 4 güne kadar beklediÄŸi günler oluyor. Günde ancak 15- 20 TIR’ın analizden geçebildiÄŸi ifade ediliyor” dedi.
‘KORKUNÇ DURUMDAYIZ’
Bulgaristan sınırındaki sorunun ilk olarak nisan ayında patlak verdiÄŸini açıklayan ÇavuÅŸoÄŸlu, çözüm bulunduktan sonra aÄŸustos ayında ikinci kez patlak verdiÄŸini ve bugüne kadar da dönem dönem sorun yaÅŸanmaya devam ettiÄŸini ve artık kangrene dönüştüğünü dile getirdi. ÇavuÅŸoÄŸlu, son 10 gündür yine Türk TIR’larının sınır kapısında uzun kuyruklar oluÅŸturduÄŸunu hem Türkiye hem Bulgaristan tarafındaki TIR parklarının da uzun süre bekletilmeler yüzünden tamamen dolduÄŸunu kaydetti.
YaÅŸanan sorunun temeli olarak Bulgaristan’da 20 ayda 5 kez seçim yapılması ve hükümet kurulamamasını gösteren BAÄ°B BaÅŸkanı ÇavuÅŸoÄŸlu, mart ayında yeni bir seçimin daha gündemde olduÄŸunu ve hükümet kurulabilirse bu sorunun kalıcı çözüme kavuÅŸabileceÄŸini kaydederek, “Åžu an korkunç durumdayız. Minimum 4-5 gün TIR’lar kapıda bekliyor. Bu hem ürün hem müşteri hem kalite kaybımıza sebep oluyor. Firmalarımız ceza yiyor, bozuk ürün, sipariÅŸ iptalleri gibi ciddi sıkıntılar yaşıyoruz” dedi.
Avrupa’daki kurumsal firmaların, süresinde teslim edilmeyen ürünlerle ilgili firmalara ceza uyguladığını anlatan ÇavuÅŸoÄŸlu, 4-5 gün bekletilme yüzünden de ürünlerin raf ömründen bu süreyi yemesine baÄŸlı ihracatçı firmaların ceza ödemek zorunda bırakıldıklarını dile getirerek, “Firmalar artık zor durumda, ne yapacaklarını ÅŸaşırmış durumdalar” diye konuÅŸtu.
‘KAPIDA ANALÄ°Z YAPILAMIYOR, SOFYA’YA GÖNDERÄ°LÄ°YOR’
Eskiden sorunsuz ÅŸekilde TIR’ların Avrupa ülkelerine doÄŸru yola devam edebildiÄŸini aktaran ÇavuÅŸoÄŸlu, “Åžu an sınır kapısındaki laboratuvarda analiz yapılamıyor. Olay kendi iç sorunları kaynaklı mafyavari haller de aldı. Kapıdaki laboratuvarı çalıştırmamak için analizler Sofya’ya alındı. TIR’lardan ürün örnekleri alınıp analiz için Sofya’daki laboratuvara gönderiliyor. Bu da 3-4 günlük süreç ve ciddi bir zaman kaybına neden oluyor. Kapıdaki laboratuvar özel bir firmanın iÅŸletmesinde ve ÅŸu an kendi aralarında ciddi sorunlar bulunuyor. Kuyruklar inanılmaz durumda” dedi. (DHA)
