Antalya Ticaret ve Sanayi Odası (ATSO) Yönetim Kurulu Başkanı Davut Çetin, Türkiye İstatistik Kurumu (TUİK) tarafından açıklanan Kasım Ayı enflasyon rakamlarına ilişkin değerlendirmelerde bulundu. Enflasyonun yüksek artışlardan sonra makul oranlarda istikrar kazanmasının olumlu olduğunu kaydeden Başkan Çetin, temel sektörlerde girdi maliyetlerinin düşmesini sağlayacak yapısal değişimin gerçekleşmesi gerektiğine vurgu yaptı.

ATSO Başkanı Davut Çetin açıklamasında şunları kaydetti:

“Kasım ayı enflasyonu oranı beklentilerin oldukça altında, aylık olarak TÜFE’de yüzde 0.38, ÜFE’de yüzde -0.08, yıllık olarak TÜFE’de yüzde 10.56, ÜFE’de yüzde 4.26 düzeyinde hesaplanmıştır.

Hava sıcaklıkları sebze meyve enflasyonu sınırladı

Aylık olarak en yüksek artış gösteren seçilmiş maddeler yüzde16,65 ile domates, yüzde 14,98 ile salatalık ve yüzde 12,31 ile elektrikli küçük ev aletleri (tost makinası), en fazla düşüş gösteren seçilmiş maddeler yüzde 31,49 ile portakal, yüzde 28,40 ile ıspanak olmuştur. Kasım ayında hava sıcaklıklarının mevsim normalleri üzerinde seyretmesi, sebze-meyve ve giyim gruplarında enflasyonu sınırlamıştır. Sebze ve meyve fiyatları ilk haftalarda geçen yılın gerisinde kalmış, son günlerde artmaya başlamıştır. Böylece gıdada işlenmiş ürünlerde aylık artış yüzde 1, sebze-meyvede ise yüzde -3.3 olarak gerçekleşmiş, sebze-meyve fiyatlarında genel düşüş aylık gıda enflasyonunu yüzde 0.22’de tutmuştur.

Kasım’da enflasyon en çok giyim ve ayakkabı grubunda arttı

Kasım ayında giyim grubu aylık yüzde 2.6 artışla enflasyona en yüksek katkıyı yapmış, bunu yüzde 0,59 ile ev eşyası ve yüzde 0,39 ile haberleşme izlemiştir. Yıllık bazda ise en yüksek artışların sırasıyla yüzde 43,35 ile alkollü içecekler ve tütün, yüzde 14,35 ile eğitim gruplarında gerçekleştiği görülmüştür.

Üretici enflasyonunda aylık düşüş ve yıllık artışın tek hanede kalması döviz kurunun yatay seyrine, demir-çelik ve petrol fiyatlarındaki yıllık gerilemeye bağlıdır. ÜFE’de gıda enflasyonu, içecek ve tütün gruplarındaki artış halen yüksek olmasına rağmen sanayi fiyatlarında kur ve durgunluğa bağlı fiyat düşüşleri enflasyonu dizginlemiştir.

2018’de kur şoku ile artan maliyetlerin üretici üzerindeki yükü devam ediyor

Enflasyonun düştüğüne ilişkin veriler ve değerlendirmelerimiz, tüketicilerde hayat pahalılığı, reel sektörümüzde maliyetlerin halen yüksek olduğu şikayetleriyle karşılaşmaktadır. Tüketici açısından enflasyon ve hayat pahalılığı, üreticimiz açısından enflasyon ve maliyetlerin yüksek olması aynı şey değildir. 2018 yılında kur şokuyla artan fiyat ve maliyetlerin tüketici ve üretici üzerindeki yükü kalıcı olmaya devam etmektedir. Düşen enflasyon o noktadan sonra fiyatlardaki gelişmeyi ifade etmektedir. Ortalama enflasyonun TÜFE’de yüzde 15.8, ÜFE’de yüzde 19.6 düzeyinde olduğuna dikkat edilmelidir. Bu değerler, tüketiciler için hayat pahalılığını, reel sektör için maliyet artışını daha gerçekçi biçimde yansıtmaktadır. Bununla birlikte geçen yıl yüzde 25’e çıkan TÜFE’nin, yüzde46’ye çıkan ÜFE’nin bu düzeylere gelmesi kuşkusuz olumlu bir gelişmedir.

Ekonomide 2018’de başlayan üç çeyreklik düşüşten sonra pozitif büyümeye geçilmesi, enflasyonun yüksek artışlardan sonra makul oranlarda istikrar kazanması 2019 yılının artı hanesine yazılacak gelişmelerdir. Enflasyonda bu noktada önemli olan husus, temel sektörlerde girdi maliyetlerinin düşmesini sağlayacak yapısal değişimin gerçekleşmesidir. Ekonomide kalıcı canlanma için istihdam ve girdi maliyetlerini düşürecek, temel sektörlerde verimliliği artıracak adımlar hızlanmalıdır.

En düşük aylık enflasyon Batı Akdeniz’de

Bölgemizdeki TÜFE oranı, aylık yüzde 0, on bir aylık yüzde11,44 ve yıllık bazda yüzde 10,73 olarak gerçekleşmiştir. Enflasyonun aylık bazda Türkiye ortalamasının altında olduğu, on aylık ve yıllık bazda Türkiye ortalamasının üzerinde olduğu görülmüştür. Bu oranlara göre Batı Akdeniz Bölgesi, 26 bölge arasında aylık bazda son sırada, on bir aylık bazda 9. sırada, yıllık bazda ise 13. bölge konumunda yer almıştır.

Bölgemizde sıfır enflasyonu gıda ve alkolsüz içecekler grubundaki 0,79 düşüş sağlamıştır. Aylık bazda en fazla artış yüzde 0,74 ile giyim ve ayakkabı, yüzde 0,73 ile haberleşme, yüzde 0,61 ile sağlık harcama gruplarında gerçekleşirken, lokanta ve oteller grubunda da yüzde 0,81 oranında düşüş gözlenmiştir. Yıllık enflasyonda en yüksek artış yüzde 42,75 ile alkollü içecekler ve tütün, yüzde 18,31 ile eğitim ve yüzde 14,47 ile sağlık gruplarında olmuştur.”