Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre;  Kasım ayında tarım ürünleri üretici fiyat endeksi (Tarım-ÜFE) yıllık %20,76, aylık %3,52 artmıştır.

Tarım-ÜFE  (2015=100), 2020 yılı Kasım ayında bir önceki aya göre %3,52, bir önceki yılın Aralık ayına göre %18,19, bir önceki yılın aynı ayına göre %20,76 ve on iki aylık ortalamalara göre %14,33 artmıştır.

Sektörlerde bir önceki aya göre artışlar; ormancılık ürünleri ve ilgili hizmetlerde %2,45, balık ve diğer balıkçılık ürünlerinde %3,18 ve tarım ve avcılık ürünleri ve ilgili hizmetlerde %3,55 olarak gerçekleşmiştir.

  Alt gruplara göre Tarım-ÜFE yıllık değişim oranları (%), Kasım 2020

Alt gruplara göre yıllık değişim oranlarında çeltik, tahıllar, turunçgiller, yumuşak ve sert çekirdekli meyveler, koyun keçi ve bunlardan elde edilen işlenmemiş süt ve yağlarındaki artışlar yıllık Tarım-ÜFE’sinin üzerinde kalırken; sebze ve kavun karpuz, kök ve yumrular, canlı kümes hayvanları ve yumurtalar, canlı sığırlar ve bunlardan elde edilen işlenmemiş süt, diğer çiftlik hayvanları ve hayvansal ürünler, tropikal ve subtropikal meyveler, lifli bitkiler, yağlı meyveler ve diğer ağaç, çalı ve sert kabuklu meyvelerdeki yıllık artış Tarım-ÜFE’sinin altında kalmıştır.

Yine alt gruplara göre; lifli bitkiler (%9,91), sebze ve kavun-karpuz, kök ve yumrular (%6,43), canlı kümes hayvanları ve yumurtalar (%5,31), tek yıllık (uzun ömürlü olmayan) bitkisel ürünler (%4,89), çok yıllık (uzun ömürlü) bitkisel ürünler (%4,78), tropikal ve subtropikal meyveler (%4,50) ve tarım ve avcılık ürünleri ve ilgili hizmetler (%3,55) Tarım-ÜFE aylık değişim oranının üzerinde artış gösteren maddeler olmuştur.

Kasım 2020’de, endekste kapsanan 90 maddeden, 22 maddenin ortalama fiyatında azalış olurken, 61 maddenin ortalama fiyatında artış gerçekleşmiştir. 7 maddenin ise ortalama fiyatında değişim olmamıştır. 

Kasım ayında bir önceki aya göre en fazla artış gösteren ürünler  %14,08 ile domates, %11,13 ile dolmalık biber ve %6,13 ile sarımsak olurken, en fazla düşüş gösteren ürünler ise  % 14,34 ile havuç, %11,51 ile soğan (taze) ve %6,48 ile yakacak odun olmuştur.

Tarım-ÜFE’si il bazlı açıklanmamaktadır. Ancak Antalya Hal verilerine bakıldığında, 2019 yılı Kasım ayında 2,43 TL olan ortalama ürün kg değerinin, bu yılın Kasım ayında %56,22’lik bir artışla 3,79 TL’ye yükseldiği görülmektedir.

Tarımda girdi maliyetleri arttıkça bu artışın tüketiciye yansıması da kaçınılmaz olmaktadır.

ATSO Araştırma ve Ticareti Geliştirme Müdürlüğü