Antalya Ticaret ve Sanayi Odası (ATSO) Yönetim Kurulu Başkanı Davut Çetin, Türkiye İstatistik Kurumu (TUİK) tarafından açıklanan Ağustos Ayı enflasyon verilerine ilişkin değerlendirmelerde bulundu. Başkan Çetin, TUİK tarafından açıklanan büyüme verilerine de atıf yaparak orta ve uzun vadeyi hedef alan adımların gerekliliğine vurgu yaptı.

Başkan Davut Çetin Ağustos Ayı Enflasyon rakamlarıyla ilgili olarak şunları kaydetti;

“TUİK tarafından 2019 Ağustos ayı enflasyonu bir önceki aya göre TÜFE’de yüzde 0,86, Yİ-ÜFE’de yüzde -0,59 olarak açıklanmıştır. Yıllık enflasyon ise tüketici fiyatlarında yüzde 15,01, yurt içi üretici fiyatlarında yüzde 13,45 olmuştur.

Aylık olarak en yüksek artış gösteren seçilmiş maddeler yüzde 23,35 ile salatalık, yüzde 20,44 ile sigaralar ve yüzde 16,39 ile özel üniversite ücreti, en fazla düşüş gösteren seçilmiş maddeler yüzde 29,82 ile sivri biber, yüzde 22,38 ile kuru soğan ve yüzde 16,35 ile havuç olmuştur.

Ana harcama grupları itibariyle bir önceki aya göre en yüksek artış yüzde 19,11 ile alkollü içecekler ve tütün grubunda gerçekleşirken bunu yüzde 4,26 ile eğitim ve yüzde 2,04 ile konut izlemiştir. Ulaştırma grubunda yüzde 1,94, giyim ve ayakkabı grubunda yüzde 1,10, gıda ve alkolsüz içeceklerde ise yüzde 0,77 düşüş gözlenmiştir.

Yıllık bazda ise en yüksek artışların sırasıyla yüzde 41,42 ile alkollü içecekler ve tütün, yüzde 20,98 ile çeşitli mal ve hizmetler, yüzde 20,13 ile ev eşyası gruplarında gerçekleştiği görülmüştür.

Yİ-ÜFE ise, 2019 yılı Ağustos ayında bir önceki aya göre yüzde -0,59, bir önceki yılın Aralık ayına göre yüzde 6,39 ve bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 13,45 olarak gerçekleşmiştir. Böylece TÜFE ile Yİ-ÜFE arasındaki makas bir miktar daha kapanmıştır.

Bu verilere göre manşet enflasyonun doğalgaz ve sigara zamları gibi kalemlerin etkisi ile aylıkta yüzde 0,86 arttığını ancak baz etkisi nedeniyle yıllıkta 16,65’den 15,01’e düştüğünü görüyoruz. Olağanüstü bir durum yaşanmadığı takdirde baz etkisinin güçlü olacağı Eylül ve Ekim aylarında da yıllık enflasyonda muhtemelen düşüş, akabinde de bir miktar yükseliş göreceğiz. 12 Eylül’de Merkez Bankası’nın Para Politikası Kurulu toplantısında ilan edeceği reel politika faizi önümüzdeki süreç için belirleyici faktörlerden birisi olacaktır.

Doğalgazda ani ve yüksek fiyat artışı üretimi olumsuz etkiliyor

Diğer taraftan, Ağustos ayında özellikle doğalgaza yapılan ani ve yüksek düzeydeki fiyat artışları hem halkı hem de böylesine zor bir ekonomik ortamda gelir-maliyet dengesini kurmaya, geleceğini planlamaya çalışan üreticiyi son derece olumsuz etkilemiştir. Üretimin temel girdisi olan enerji maliyetlerinde kısa sürede aşırı değişime neden olan uygulamaların, orta ve uzun vadeli etkiler de düşünülerek gözden geçirilmesi son derece önemlidir.

Kısa vadenin yanı sıra orta ve uzun vadeyi hedefleyen adımlar atmalıyız

TUİK tarafından açıklanan büyüme rakamları da artık geniş katılımla şekillenmiş uzun vadeyi hedefleyen bir yapısal reform takvimini önümüze koymak için çok fazla zaman kalmadığını göstermektedir. TUİK, 2 Ağustos’ta yayımladığı bülten ile Türkiye ekonomisinin bir yıl önceki aynı dönemler ile kıyaslandığında son 3 çeyrekte küçüldüğünü açıklamıştır. Zor bir konjonktürde olduğumuz değerlendirildiğinde bu süreçte küçülme hızındaki düşüş trendi olumludur. Diğer taraftan son büyüme verisinde eksi yüzde 22,8 olarak açıklanan sabit sermaye yatırımlarındaki değişimin son 4 çeyrektir artan bir yüzde ile küçüldüğünü görüyoruz. Bunlar potansiyel üretim kabiliyetimizdeki zayıflamayı işaret eden önemli sinyallerdir. Yatırım demek; istihdam, üretim yani potansiyel büyüme demektir.

Bu süreçte yalnızca kısa vadeye odaklanıp orta ve uzun vadeyi göz ardı etme lüksümüz bulunmuyor. Vergi reformundan, hukuk reformuna, eğitim reformuna kadar yatırım ortamına destek verecek, ekonomide güveni tesis edecek orta ve uzun vadeyi hedefleyen adımların ülke gündeminde daha fazla yer tutmasını diliyoruz.

Batı Akdeniz Enflasyonu

Batı Akdeniz Bölgesi enflasyon rakamlarına bakacak olursak TÜFE’nin aylık yüzde 0,59, sekiz aylık yüzde 8,12 ve yıllık bazda yüzde 15,82 olarak açıklandığını görüyoruz. Bu verilere göre Bölgemizde enflasyon aylık bazda Türkiye ortalamasının altında, sekiz aylık ve yıllık bazda ise Türkiye ortalamasının üzerinde kalmıştır.

Bölgemizde ana harcama grupları itibariyle bir ay önceye göre sırasıyla en yüksek artış yüzde 18,45 ile alkollü içecekler ve tütün, yüzde 1,39 ile konut, yüzde 1,21 ile eğlence ve kültür harcama gruplarında olmuştur. Giyim ve ayakkabı grubunda yüzde 2,07,ulaştırma grubunda yüzde 1,37, gıda ve alkolsüz içecekler grubunda ise yüzde 0,59 düşüş gözlenmiştir.

Yıllık enflasyonda ise en yüksek artış yüzde 41,18 ile alkollü içecekler ve tütün, yüzde 22,72 ile ev eşyası ve yüzde 20,89 ile lokanta ve oteller ile çeşitli mal ve hizmetler gruplarında gerçekleşmiştir.”